Sevilen Birinin Ölümü

Yaşamınızın bir bölümünde bir yakınınızın ölümüyle yüzleşmek zorunda kalmanız kaçı­nılmazdır. İlk kaybın yaşandığı en yaygın deneyim, büyükanne ya da büyükbaba veya anne-babadan birinin ölümüdür. Ancak bazı­ları için bu, bir akranın, küçük bir çocuğun, eşin ya da kardeşin ölümü de olabilir. Son duygusu sizi şaşkınlık içinde bırakabilir ve daha önce hiç düşünmediğiniz kendi ölüm­lülüğünüzle yüzleşmenize neden olabilir. İs­ter güçlü inancınız olsun ve ölümden sonra yaşama inanın, isterse ölümü her varoluşun sonu olarak görün, sevdiğiniz birinin ölümü her zaman acı verecektir.

Ölüm hangi şartlarda gerçekleşirse gerçek­leşsin (beklenmedik ve aniden ya da uzun süreli ölümcül bir hastalık sonucu) sevdiğini kaybeden kişinin yas tutmasına izin verilme­lidir. Yas, ölüme verilen doğal ve sağlıklı bir tepkidir ve (ölen kişiyi ömür boyu özleseniz de) kaybınızı kabullenmenize yardımcı olur.

Kimi durumda, yas tutmayan kişiye dikkat edilmesi gerekir. Kürtaj ya da düşük yapan bir kadın bu deneyimini geride bırakmak isteyebilir; ancak, duygularını dile getirmediyse, bu, fiziksel ve ruhsal sağlığı için teh­likeli olabilir. Yas süreci yalnızca ertelenmiştir ve belki de yıllar sonra ve daha tehlikeli biçim­de su üstüne çıkabilir.

Bazen yastaki kişi, diğerlerini üzmekten korktuğu için duygularını göstermeyebilir. Bu durum, genç yaşta eşini kaybeden ancak çocuklarını kendi mutsuzluğundan korumak isteyen bir anne için geçerli olabilir. Ancak, çocukların da üzüntülerini dile getirmek için yas tutmalarına izin verilmelidir. Birlikte ağla­mak iyileşme sürecinin başlangıcı olabilir. Acele etmeyin. Sevdiğiniz kişinin fotoğraflarını ya da eşyalarını ortadan kaldırmakta acele etmeyin. Bunu hazır olduğunuzda yapabilir­siniz. Sevdiğiniz kişiyi anımsatan nesnelerin bir süre çevrede olması rahatlatıcı etki yapa­bilir ve anılarınızı güçlendirebilir.

Ölen kişinin adına bir kampanyada çalışmak, dengenizi sağlamanıza yardımcı olabilir. Bu, çocuğunu bir kaza ya da hastalık sonucu kaybetmiş ve diğer anne-babalann aynı biçimde acı çekmesini önleyerek teselli arayan aileler için geçerli olabilir.

Sevdiğiniz kişilerin kaybı üzülmenize neden olacaktır; ancak, hissettiğiniz acı azaldıktan sonra, önceden zevk aldığınız et­kinliklere yeniden başlayabileceğinizi göre­ceksiniz. Mutsuzluk ya da üzüntünüz geçmi­yorsa ya da migren ağrıları gibi kimi belirtiler almaya başladıysanız, duygularınızı anlayacak bir ruh sağlığı uzmanından yardım isteyin. Kimi durumda ilaç tedavisi, sizi pençesine alan üzüntüyle kısa dönemde başa çıkmanın en iyi yoludur.

YAKIN TESELLİSİ
Üzüntülü bir anda duyguları paylaşmak anne-kızı ya da arkadaşları birbirine yakınlaştırabilir. Neden böylesine derinden etkilendiğini kavrayamazsanız bile, kişiye anlayış göstermeniz ve omuz vermeniz gerekir.